top of page

Rok IV. Księgi Liturgiczne - (klasa VII)

Spotkanie IV. 1 – Drugi etap wtajemniczenia w posÅ‚ugiwanie. W pierwszym spotkaniu nowego cyklu wtajemniczenia w posÅ‚ugiwanie w liturgii ukazujemy mÅ‚odym ludziom perspektywÄ™ drogi, którÄ… majÄ… wspólnie przejść. SÄ… to myÅ›li zawarte w powyższym wprowadzeniu i rozwiniÄ™te w ukazanych poniżej tematach. 


Spotkanie IV. 2 – KsiÄ™gi liturgiczne: SÅ‚owo i Modlitwa. GÅ‚ównÄ… treść każdej ksiÄ™gi liturgicznej stanowiÄ… sÅ‚owo Boże i modlitwa, przy czym wszystkie modlitwy powstaÅ‚y z medytacji nad sÅ‚owem Bożym. W pewnym sensie sÄ… one sÅ‚owem objawienia wyrażonym w modlitwie. W czasie spotkania uczestnicy formacji dowiadujÄ… siÄ™, jakie sÄ… ksiÄ™gi liturgiczne, które bÄ™dÄ… stopniowo poznawać, ale najpierw zwracajÄ… uwagÄ™ gÅ‚ównie na to, że ksiÄ™gi te sÄ… skarbem KoÅ›cioÅ‚a, gdyż w nich jest obecna mÄ…drość Boża i Å›wiadectwo wiary wszystkich pokoleÅ„ chrzeÅ›cijan. Naszym zadaniem jest rozwijać umiejÄ™tność sÅ‚uchania sÅ‚owa Bożego, a także umiejÄ™tność modlenia siÄ™ tekstami liturgicznymi, poczynajÄ…c od Å›wiadomego wÅ‚Ä…czania siÄ™ w modlitwÄ™ dnia odmawianÄ… w każdej Eucharystii. SÅ‚owo Boże oraz teksty mszaÅ‚u inspirujÄ… również dobór pieÅ›ni, które wykonuje schola lub caÅ‚e zgromadzenie. We wszystkich poniższych spotkaniach nawiÄ…zujemy do tego aspektu formacji, szczególnie w zespoÅ‚ach Å›piewaczych.


Spotkanie IV. 3 – Lekcjonarz mszalny. Najbardziej okazaÅ‚Ä… ksiÄ™gÄ… liturgicznÄ… KoÅ›cioÅ‚a jest mszaÅ‚, ale po soborowej odnowie liturgii powstaÅ‚o wiele tomów lekcjonarza mszalnego oraz Ewangeliarz i caÅ‚oÅ›ci wÅ‚aÅ›nie ta ksiÄ™ga zdaje siÄ™ być objÄ™toÅ›ciowo najwiÄ™ksza. SkÅ‚ada siÄ™ ona z wielu tomów, które razem zawierajÄ… niezwykÅ‚e bogactwo tekstów biblijnych przeznaczonych do czytania i rozważania na każdy dzieÅ„ roku, na wszystkie uroczystoÅ›ci i wszystkie ważne wydarzenia życia czÅ‚owieka, poczynajÄ…c od narodzin a koÅ„czÄ…c na przeżyciu pogrzebu. Wprawdzie w swoim wyglÄ…dzie lekcjonarz nie jest tak okazaÅ‚y jak mszaÅ‚, ale gdy siÄ™ spojrzy na wszystkie tomy lekcjonarza, a także na bogactwo czytaÅ„ biblijnych, zamieszczonych w obrzÄ™dach chrztu, małżeÅ„stwa i innych sakramentów oraz sakramentaliów, to można stwierdzić, że Å›wiatÅ‚o sÅ‚owa Bożego rozÅ›wietla mocnym blaskiem wszystkie celebracje liturgiczne. Jest to jeden z najbardziej charakterystycznych znaków odnowy liturgicznej, jaka dokonaÅ‚a siÄ™ pod Soborze WatykaÅ„skim II. Prawda ta skÅ‚ania do wiÄ™kszego zainteresowania sÅ‚owem Bożym, zarówno w znaczeniu rozważania jego treÅ›ci, jak też w znaczeniu sÅ‚użenia temu sÅ‚owu przez odczytywanie go w celebracjach liturgicznych. Poprzez kolejne spotkania uczestnicy formacji bÄ™dÄ… wprowadzani w to misterium.


Spotkanie IV. 4 – Ewangeliarz. WÅ›ród ksiÄ…g liturgicznych szczególne miejsce zajmuje Ewangeliarz. Zazwyczaj jest to ksiÄ™ga, którÄ… siÄ™ ozdabia różnymi znakami, ze wzglÄ™du na ważność tekstów ewangelicznych, które sÄ… w niej zamieszczone. Uczestnicy spotkania poznajÄ… historiÄ™ Ewangeliarza i jego ukÅ‚ad. ZapoznajÄ… siÄ™ również z zasadami dotyczÄ…cymi używania Ewangeliarza w liturgii, choć oni sami jeszcze nie wnoszÄ… Ewangeliarza w procesji, gdyż nie sÄ… lektorami. WÅ›ród szczegóÅ‚ów dotyczÄ…cych posÅ‚ugiwania sÅ‚owu wiÄ™cej uwagi należy poÅ›wiÄ™cić faktowi, że diakon, choć ma Å›wiÄ™cenia, to jednak przed odczytaniem Ewangelii prosi o bÅ‚ogosÅ‚awieÅ„stwo, a jeÅ›li EwangeliÄ™ odczytuje kapÅ‚an, to odmawia specjalnÄ… modlitwÄ™ proszÄ… o Å‚askÄ™ godnego speÅ‚nienia tej posÅ‚ugi. Praktyka ta jest zaproszeniem do refleksji nad znaczeniem modlitw, które czÅ‚onkowie sÅ‚użby liturgicznej odmawiajÄ… przed speÅ‚nieniem funkcji. Oni czyniÄ… to przed rozpoczÄ™ciem celebracji, odmawiajÄ…c modlitwÄ™ zgodnÄ… z rodzajem speÅ‚nianego zadania.


(zajÄ™te) Spotkanie IV. 5 – MszaÅ‚ rzymski. MszaÅ‚ rzymski jest najbardziej wyróżnionÄ… ksiÄ™gÄ… modlitw KoÅ›cioÅ‚a. W niej zamieszczone sÄ… najważniejsze modlitwy, jakie sÄ… odmawiane w celebracji Eucharystii. SÄ… to modlitwy odmawiane przez kapÅ‚ana. Oprócz nich sÄ… także wskazania dotyczÄ…ce przebiegu celebracji, zwane rubrykami. W czasie spotkania uczestnicy zapoznajÄ… siÄ™ z ogólnym ukÅ‚adem mszaÅ‚u, a także podejmujÄ… analizÄ™ wybranych modlitw. To ćwiczenie, dotyczÄ…ce gÅ‚Ä™bszego wnikniÄ™cia w treść modlitw, które sÄ… odmawiane w czasie Mszy ÅšwiÄ™tej, bÄ™dzie powtarzane również w innych spotkaniach. Jest to bowiem jedna z najlepszych dróg osobistego wÅ‚Ä…czania siÄ™ w modlitwy, które odmawia kapÅ‚an w imieniu wszystkich zgromadzonych i w imieniu caÅ‚ego KoÅ›cioÅ‚a.


Spotkanie IV. 6 – KsiÄ™gi liturgiczne: dar i zadanie. Podsumowaniem pierwszego cyklu spotkaÅ„ starszych czÅ‚onków sÅ‚użby liturgicznej jest ukazanie ksiÄ…g liturgicznych jako daru, który ubogaca naszÄ… modlitwÄ™ i caÅ‚e nasze życie, a także jako zadania, które trzeba podjąć. Chodzi tu najpierw o szacunek wobec tych ksiÄ…g. Drugim zadaniem jest troska o poznawanie modlitw zamieszczonych w ksiÄ™gach liturgicznych przeznaczonych do celebracji Eucharystii. Trzeba siÄ™ niekiedy zatrzymać na treÅ›ciÄ… prefacji, nad modlitwÄ… eucharystycznÄ…, modlitwami odmawianymi w czasie przygotowania darów i innymi modlitwami z mszaÅ‚u. DziÅ› powtarzamy wiÄ™c ćwiczenie majÄ…ce charakter analizy wybranych modlitw. Osobnym zadaniem, które może być zlecone chÅ‚opcom potrafiÄ…cym je dobrze speÅ‚nić, jest sÅ‚użba ministranta ksiÄ™gi. Podaje on gÅ‚ównemu celebransowi ksiÄ™gÄ™, która zawiera odpowiednie modlitwy.


Spotkanie IV. 7 – Modlitwa KoÅ›cioÅ‚a a modlitwa prywatna. Temat ten pojawiÅ‚ siÄ™ już przy analizie tekstów modlitw mszalnych. ByÅ‚a to pomoc w coraz bardziej Å›wiadomym przeżywaniu modlitwy KoÅ›cioÅ‚a, wyrażonej w liturgii mszalnej, jako swojej wÅ‚asnej modlitwy. Temat ten staramy siÄ™ teraz pogÅ‚Ä™bić. „Ponieważ życie Chrystusa w Jego Ciele Mistycznym udoskonala i uszlachetnia życie osobiste każdego chrzeÅ›cijanina, dlatego należy wykluczyć jakikolwiek rozdźwiÄ™k miÄ™dzy modlitwÄ… KoÅ›cioÅ‚a a modlitwÄ… osobistÄ…” – pisze Ojciec ÅšwiÄ™ty PaweÅ‚ VI w konstytucji wprowadzajÄ…cej do Liturgii Godzin „Canticum laudis”. WysiÅ‚ek formacyjny zmierza wÅ‚aÅ›nie w stronÄ™ wykluczania tego rozdźwiÄ™ku przez uczynienie modlitwy liturgicznej swojÄ… wÅ‚asnÄ… modlitwÄ….


Spotkanie IV. 8 – Liturgia Godzin: Codzienna modlitwa ludu Bożego. Tak jest nazwana ksiÄ™ga modlitwy przeznaczona dla wszystkich czÅ‚onków KoÅ›cioÅ‚a. Jest to liturgia, a wiÄ™c szczególna forma modlitwy. Jest ona uÅ›wiÄ™ceniem czasu i wszystkich dokonujÄ…cych siÄ™ w ciÄ…gu dnia wydarzeÅ„. Przeplata siÄ™ ona z godzinami pracy i odpoczynku. Jest to modlitwa ludu Bożego. CzÅ‚onkowie sÅ‚użby liturgicznej jako pierwsi powinni siÄ™ niÄ… zainteresować. MuszÄ… jÄ… poznać, odkryć jej niezwykÅ‚e znaczenie i stopniowo starać siÄ™ czynić swojÄ… modlitwÄ… poszczególne jej części, np. hymny lub psalmy, proÅ›by lub pieÅ›ni z Nowego Testamentu. ZalecanÄ… formÄ… celebracji Liturgii Godzin jest jej Å›piewanie, co stanowi kolejne zadanie dla scholi.


(zajÄ™te) Spotkanie IV. 9 – Modlitwa uwielbienia, przebÅ‚agania i proÅ›by. Modlitwa KoÅ›cioÅ‚a, jakÄ… jest Liturgia Godzin, uczy nas wszystkich rodzajów modlitwy. Jest ona przenikniÄ™ta uwielbieniem Boga i dziÄ™kczynieniem za otrzymane od Niego dary, peÅ‚no w niej tekstów bÄ™dÄ…cych przebÅ‚aganiem za grzechy, a ważnÄ… jej częściÄ… sÄ… proÅ›by we wszystkich potrzebach ludzi żyjÄ…cych na tej ziemi i cierpiÄ…cych w czyśćcu. W czasie spotkania poznajemy lepiej wybrane z Liturgii Godzin teksty uwielbienia, dziÄ™kczynienia, przeproszenia i proÅ›by. Jest to kolejny krok pomagajÄ…cy przeżywać modlitwÄ™ KoÅ›cioÅ‚a jako swojÄ… wÅ‚asnÄ… modlitwÄ™.


Spotkanie IV. 10 – Z historii modlitwy powszechnej. Do Liturgii Godzin wracamy w ciÄ…gu nastÄ™pnych spotkaÅ„ także przez wprowadzenie wybranych z niej fragmentów w program spotkania w grupie. GÅ‚ównym tematem spotkaÅ„ staje siÄ™ jednak modlitwa powszechna. Ma ona szczególne znaczenie w rozwoju życia modlitewnego czÅ‚owieka, a także w rozwoju umiejÄ™tnoÅ›ci sÅ‚użenia innym przez modlitwÄ™. TakÄ… sÅ‚użbÄ™ podejmujÄ… osoby odczytujÄ…ce wezwania modlitwy powszechnej w czasie Mszy ÅšwiÄ™tej. Również tutaj uczymy siÄ™ rozpoznawać w wezwaniach modlitwy powszechnej intencje modlitewne, które nosimy w sercu i które chcemy przedstawić Bogu. Staramy siÄ™ wiÄ™c z wielkim skupieniem przeżywać każde wezwanie tej modlitwy, odczytywane w czasie Eucharystii. Uczestnicy spotkania poznajÄ… też w skrócie historiÄ™ modlitwy powszechnej.


Spotkanie IV. 11 – Teologia modlitwy powszechnej. Po spotkaniu wprowadzajÄ…cym odkrywamy jeszcze wyraźniej, dlaczego modlitwa powszechna ma tak wielkie znaczenie. „W modlitwie powszechnej, czyli modlitwie wiernych, lud w pewien sposób odpowiada na Boże sÅ‚owo przyjÄ™te z wiarÄ… i wykonujÄ…c swÄ… wynikajÄ…cÄ… z chrztu funkcjÄ™ kapÅ‚aÅ„skÄ…, zanosi do Boga bÅ‚agania za zbawienie wszystkich” (OWMR 69). SÄ… tu wskazane dwa filary teologiczne tej modlitwy. Pierwszy to odpowiedź na sÅ‚owo Boże, a drugi to speÅ‚nianie wynikajÄ…cej ze chrztu funkcji kapÅ‚aÅ„skiej. Funkcja ta oznacza szczególne zjednoczenie z Chrystusem KapÅ‚anem. DziÄ™ki temu zjednoczeniu wypowiadane przez nas modlitwy sÄ… udziaÅ‚em w modlitwie Chrystusa KapÅ‚ana. Te dwa teologiczne fundamenty modlitwy powszechnej ukazujÄ… jej wielkość i moc. SÄ… też zaproszeniem, aby jak najpeÅ‚niej w niÄ… siÄ™ zaangażować.


Spotkanie IV. 12 – Struktura modlitwy powszechnej. „Wypada, aby ta modlitwa byÅ‚a zanoszona z zasady we Mszach Å›wiÄ™tych sprawowanych z udziaÅ‚em ludu, by zanoszono bÅ‚agania za Å›wiÄ™ty KoÅ›cióÅ‚, za tych, którzy sprawujÄ… nad nami rzÄ…dy, za ludzi znajdujÄ…cych siÄ™ w różnych potrzebach, a także za wszystkich ludzi i o zbawienie caÅ‚ego Å›wiata. Modlitwa powszechna obejmuje zazwyczaj nastÄ™pujÄ…ce intencje: a) w potrzebach KoÅ›cioÅ‚a; b) za rzÄ…dzÄ…cych paÅ„stwami i o zbawienie caÅ‚ego Å›wiata; c) za ludzi doÅ›wiadczonych różnymi trudnoÅ›ciami; d) za miejscowÄ… wspólnotÄ™” (OWMR 69-70). PrzyglÄ…damy siÄ™ uważniej każdej z tych czterech serii wezwaÅ„ modlitwy powszechnej.


Spotkanie IV. 13 – Odczytywanie wezwaÅ„ modlitwy powszechnej. Kilkunastoletni mÅ‚odzi ludzie sÄ… wezwani przede wszystkim do odczytywania wezwaÅ„ modlitwy powszechnej. Wprawdzie mogÄ… je ukÅ‚adać jako ćwiczenie, ale na niedzielne zgromadzenie wiernych wezwania powinni przygotowywać starsi lektorzy lub starsi czÅ‚onkowie zespoÅ‚u modlitewnego, posÅ‚ugujÄ…cego we wspólnocie parafialnej. GÅ‚ównym celem spotkania jest analiza poszczególnych wezwaÅ„, przygotowanych w ksiÄ™gach lub przez starszych czÅ‚onków zespoÅ‚u. Z analizÄ… Å‚Ä…czy siÄ™ umiejÄ™tność uczynienie treÅ›ci tych wezwaÅ„ przedmiotem swojej osobistej modlitwÄ…. DojrzaÅ‚a sÅ‚użba nie ogranicza siÄ™ do samego odczytania ani też do przygotowania tekstu. Zanim konkretna intencja zostanie przedstawiona Bogu w czasie Eucharystii, powinna być „omodlona” przed czÅ‚onków zespoÅ‚u modlitewnego. Na tym etapie formacji zespóÅ‚ modlitewny tworzÄ… również czÅ‚onkowie sÅ‚użby liturgicznej. Poszczególne osoby lub maÅ‚e grupy osób otrzymujÄ… intencje, które majÄ… w czasie spotkania, a potem także w domu, przedstawiać Bogu w modlitwie. Intencje te bÄ™dÄ… nastÄ™pnie w wyznaczonym czasie odczytane w czasie Mszy ÅšwiÄ™tej. Taka praktyka pomaga bardziej osobiÅ›cie zaangażować siÄ™ modlitwÄ™ liturgicznÄ… i gÅ‚Ä™biej jÄ… przeżywać. Konieczne sÄ… tu również ćwiczenia dykcyjne.


Spotkanie IV. 14 – Znaczenie milczenia w czasie modlitwy. W rozważaniach o modlitwie nie może zabraknąć „szkoÅ‚y milczenia”. Tematu tematowi poÅ›wiÄ™camy kolejne spotkanie.


Spotkanie IV. 15 – PowoÅ‚ani do posÅ‚ugiwania przez modlitwÄ™. Podsumowaniem tej najbardziej wyróżnionej części tegorocznych spotkaÅ„ jest zawrócenie siÄ™ do czÅ‚onków grupy z pytaniem o peÅ‚niejsze zaangażowanie w sÅ‚użbÄ™ przez modlitwÄ™ i wÅ‚Ä…czenie siÄ™ w zespóÅ‚ modlitewny we wspólnocie parafialnej. Chodzi o taki zespóÅ‚, w którym „wykluczony jest rozdźwiÄ™k miÄ™dzy modlitwÄ… KoÅ›cioÅ‚a, a modlitwÄ… osobistÄ…”. CzÅ‚onkowie tego zespoÅ‚u sÅ‚użą wspólnocie poÅ›wiÄ™cajÄ…c wiÄ™cej czasu na modlitwÄ™, wÅ›ród której szczególne miejsce zajmuje adoracja NajÅ›wiÄ™tszego Sakramentu, a w czasie Mszy ÅšwiÄ™tej i innych celebracji liturgicznych podejmujÄ… odpowiedzialność za wezwania modlitwy powszechnej. Wezwania te czyniÄ… intencjÄ… osobistej modlitwy, a w wyznaczonym czasie odczytuje je również w czasie Mszy ÅšwiÄ™tej. Odczytywanie wezwaÅ„ modlitwy powszechnej jest od strony wykonania Å‚atwiejsze od czytania sÅ‚owa Bożego, dlatego od niego rozpoczynamy sÅ‚użbÄ™ zgromadzeniu przez sÅ‚owo. Jest to najpierw sÅ‚owo modlitwy. Nie jest to sÅ‚użba dla wszystkich, lecz dla tych, którzy majÄ…c odpowiednie warunki gÅ‚osowe rozeznajÄ…, że wÅ‚aÅ›nie do takiej sÅ‚użby wzywa ich Pan Jezus. MogÄ… siÄ™ w niÄ… wÅ‚Ä…czyć zarówno chÅ‚opcy jak i dziewczÄ™ta. Decyzja nie musi nastÄ…pić teraz. Powinna ona jednak dojrzewać w sercu.

​

(zajÄ™te) Spotkanie IV. 16 – PontyfikaÅ‚ rzymski. Uczestnicy formacji zapoznajÄ… siÄ™ również z innymi ksiÄ™gami liturgicznymi. Najpierw z tymi, które tworzÄ… pontyfikaÅ‚ rzymski, przeznaczony do celebracji sprawowanych przez biskupa.


(ZajÄ™te) Spotkanie IV. 17 – RytuaÅ‚ rzymski. InnÄ… licznÄ… grupÄ™ ksiÄ…g liturgicznych stanowiÄ… te, które należą do rytuaÅ‚u rzymskiego, a wiÄ™c ksiÄ™gi przeznaczone do celebracji sprawowanych przez kapÅ‚anów i diakonów. WÅ›ród nich szczególnÄ… uwagÄ™ trzeba zwrócić na KsiÄ™gÄ™ bÅ‚ogosÅ‚awieÅ„stw oraz obrzÄ™dy pogrzebu.


Spotkanie IV. 18 – KsiÄ™gi wyrażajÄ…ce wiarÄ™ KoÅ›cioÅ‚a. Kolejne spotkanie jest pewnym podsumowaniem caÅ‚orocznej inicjacji w Å›wiat ksiÄ…g liturgicznych. WyrażajÄ… one wiarÄ™ KoÅ›cioÅ‚a i tÄ™ wiarÄ™ przekazujÄ… uczestnikom zgromadzeÅ„ liturgicznych. 


(ZajÄ™te) Spotkanie IV. 19 – Zagrożenia dla wiary i modlitwy. W ramach spotkaÅ„ formacyjnych trzeba również uważniej przyjrzeć siÄ™ zagrożeniom dla wiary i modlitwy, pÅ‚ynÄ…cym ze Å›wiata, w którym żyjemy. Trzeba im siÄ™ przeciwstawić i iść pod prÄ…d. Trzeba również innym w tym pomagać.


Spotkanie IV. 20 – SÅ‚użba w liturgii a przygotowanie do bierzmowania. Do tematu bierzmowania powracamy przy wielu okazjach. Trwa bowiem przygotowanie do przyjÄ™cia tego sakramentu. Powracamy wiÄ™c jeszcze raz do myÅ›li, które zostaÅ‚y wyrażone we wprowadzeniu do tegorocznej formacji.

​

bottom of page